TURBOŞARJ NEDİR?

 

Bir motordan alınabilecek gücü artırmanın en iyi yolu silindirlere gönderilecek yakıt ve hava karışımının artırılması ile olur. Bu iki şekilde yapılabilir:

1-Motor hacmini artırmak ,

2-Süperşarj ya da turboşarj uygulamak,

 

Motor Hacmini Artırmak Motor hacmini artırarak hava-yakıt oranını yükseltmek mümkündür. Fakat bu; alacağınız daha fazla güç, kaybedeceğiniz daha fazla yakıt (yakıt için harcayacağınız daha fazla para anlamına gelir.

Ayrıca bu motorların daha büyük ve ağır olması ve de sürtünmelerinin fazla olması sayılabilecek olumsuz etkileridir. Süperşarj Süperşarj, içten yanmalı motorlarda güç üretimini artırmaya yönelik uygulanan bir tekniktir.

Normalde bir pistonun pozitif yer değişimi sonucu silindir içerisine hava dolar ve bu hava sıkıştırılarak yanmada kullanılır.

Silindir içerisine ne kadar çok hava gönderilebilirse üretilen güç o denli yüksek olur. Süperşarj tekniği de bu prensibe dayanır. Bu teknikte hava silindire gönderilmeden önce bir kompresör ile sıkıştırılır ve yüksek basınç sayesinde aynı hacimdeki silindir içerisine daha çok hava verilmiş olur.Sonuç olarak daha fazla yakıt yakılarak aynı motordan süperşarj sayesinde motor hacmini büyütmeden daha fazla güç elde edilmiş olur.

Turboşarj Turboşarj, egzoz gazı ile çalışan bir süperşarj olarak tanımlanabilir. Gücünü Superşarj gibi kayışlardan ve dişlilerden değil, egzoz gazının basıncından alır.

Turboşarj motora atmosferik basıncın üzerinde hava vererek, yani zorla doldurum yaptırarak daha küçük hacimli motordan daha yüksek güç alınmasını sağlatan , hareketini egzoz gazının dışarı çıkma basıncından alan bir çeşit pompadır.

Türbin ve kompresör olmak üzere iki adet pervaneye sahiptir. Türbin, eksoz tarafında yer almaktadır, kompresör emme tarafında.

Eksoz gazının çıkma basıncıyla dönen türbin aradaki bağlantı milinin yardımıyla kompresör pervanesini döndürür. Bu sayede motor silindirine önemli ölçüde artan bir hava girişi sağlanır.

 

TURBOŞARJIN FAYDALARI

 

A-Turboşarjlı Motor Verimlidir.

 

Turboşarjın görevi ihtiyaç olunan gücün daha küçük motor hacimleri ile eldesini sağlamaktır; bu özelliğin kendi içinde 3 türlü faydası vardır :

1-Daha küçük motor, daha az ağırlık demektir, hareketli aracınızın daha az yük taşıması demektir.

2-Daha küçük hacim, mevcut araç motorunuzun daha az yer kaplaması anlamına gelir. Bu da kullanım alanlarınızın daha verimli olmasını sağlar.

3-Daha küçük motorda büyük motorlara göre yüzey alanları daha küçük olacağı için sürtünmeye harcanan enerji daha az olacaktır ve bu da motorunuzdan daha iyi verim almanızı sağlayacaktır.

 

B-Turboşarjlı Motor Çevrecidir. Turboşarjın ilk kullanılmaya başlandığı yıllarda sadece alınan güç ön planda idi. Daha sonraki yıllarda egzoz emisyon değerlerinin belli standartlarda tutulmasının zorunluluk haline getirilmesi motor üreticilerinin motorlarını geliştirmesi hususunda ekstra çaba sarfetmelerine sebep oldu. Bu motorların bu emisyon değerlerini tutturabilmeleri için turboşarj vazgeçilmez hale geldi. Günümüzde bu standarttaki motorların (Euro 1-2-3-4) hepsi turboludur Turbocharger motora daha fazla hava gönderdiği için yakıtın yanması daha kolay, daha düzgün ve daha temiz olur. Günümüzdeki turboşarjlı dizel motorlar diğer motorlara göre %50 daha az NO x ve CO2 emisyonu üretir.

 

C-Turboşarlı Motor Güvenli ve Keyifli Sürüş Olanağı Sağlar. Turboşarjlı motorun ürettiği yüksek tork sayesinde motorun esnekliği artar ve hızlanma tepki süresi kısalır. Bu da özellikle sollamalarda ya da ani güç istenen anlarda sürücüye büyük avantaj sağlar. Ayrıca yüksek rakımlı yerlerde hava yoğunluğunun azalması motorun çekişten düşmesine sebep olur bu sorun turboşarjlı motorlarda fazla hissedilmez.

 

Turboşarj Nasıl Çalışır?

 

Yanma odasında patlayan hava-yakıt karışımı, egzoz gazına dönüşerek egzoz subaplarından egzoz manifolduna doğru itilir. Bu aşamada egzoza giden gazın basıncı, yol üzerindeki turbonun pervanesini döndürür. Yönlü kanatçıklara sahip olan bu pervane sayesinde gazın önemli bir kısmı türbine girer.

Türbin basınçlı gazla dolduğu andan itibaren ters yöndeki kompresör pervanesi de basınçla dönmeye başlar. Dönen bu pervane kompresor salyangozunun hava giriş kısmında ters basınç yaratarak emme kuvveti doğurur, bu sayede emme salyangozunun içine dolan basınçlı hava salyangozun çıkış kısmından emme manifolduna doğru süratle yollanır.

Yanma odasına giren basınçlı havanın yakıtla birlikte ateşlendiğinde çok daha şiddetli bir patlama gerçekleştirmesini sağlar.